به گزارش پیام خانواده قیمت دلار در بازار غیررسمی ارز در آخرین روز معاملاتی هفته دوم مهرماه (۱۳ مهر ماه) در محدوده ۴۹ هزار و ۵۰۰ تومان بود و فعالان بازار ارز تا پایان سال برای ارز چشمانداز صعودی پیشبینی نمیکردند. بازار ارز در چند ماه گذشته آرام و با ثبات بود و نرخ دلار به عنوان شاخص این بازار در کانال ۴۸ و ۴۹ هزار تومان در نوسان بود.
پس از اجرای عملیات طوفان الاقصی (روز شنبه ۱۵ مهر ماه) توسط حماس و افزایش تنشها در سرزمینهای اشغالی، نرخ ارز با افزایش قیمت مواجه شد. دلالان به بهانه شعله ور شدن آتش جنگ در فلسطین اشغالی و با نرخ سازیهای غیرواقعی در سایتها و کانالهای تلگرامی بر افزایش قیمت دلار در بازار غیررسمی دمیدند و قیمت دلار در هفته گذشته از کانال ۴۹ هزار تومان و در کمتر از ۲ روز به کانال ۵۳ هزار تومان صعود کرد. این در حالی است که قیمت دلار از ۱۷ تیرماه پایان هفته دوم مهر ماه در کانال ۴۸ و ۴۹ هزار تومان نوسان داشت و بازار خالی از خریدار بود.
کارشناسان پیش از این برای بازار ارز تا پایان سال روند افزایشی پیشبینی نمیکردند و افزایش اخیر نرخ دلار را ناشی از فضای روانی و ایجاد هیجانات از سوی دلالان عنوان کردند و معتقدند بودند که افزایش قیمت ارز دوام نخواهند داشت و بالافاصله کاهشی خواهد شد.
کارشناسان همچنین تاکید کردند که به دلیل ریسک بالای بازار ارز در شرایط فعلی و کنترل کامل بانک مرکزی، بازار ارز محل مناسبی برای سرمایه گذاری نیست. با این حال عدهای سعی کردند به افزایش انتظارات تورمی دامن بزنند و حتی از تداوم روند صعودی نرخ ارز هم سخن گفتند.
با گذشت چند روز از این هیجانات، مشخص شد که پیشبینی کارشناسان درست بود و قیمت دلار در معاملات روزهای پایانی هفته گذشته مجددا با روند کاهشی به کانال ۵۱ هزار تومان عقب نشینی کرد. مهمترین علت کاهش نرخ را میتوان کاهش هیجانات در بازار و البته ورود بازارساز برای جلوگیری از تشدید نوسان قیمتی عنوان کرد. همچنین متغیرهای بنیادی هم افزایش نرخ ارز را توجیه نمیکنند.
افت قیمتی که از قبل پیشبینی شد
در میانه هیجانات اخیر بازار ارز بود که «سید کمال سیدعلی» معاون ارزی اسبق بانک مرکزی و کارشناس مسائل ارزی به خبرنگار ایرنا گفت: همواره عوامل سیاسی عاملی تاثیرگذار بر نرخ ارز بوده و در شرایط موجود نیز دلیل اصلی نوسانات نرخ ارز و رشد قیمتها تا ۵۳ هزار تومان نیز به دلیل تنش و فضایی است که در منطقه به وجود آمده و تاثیر منفی بر نرخ ارز گذاشته است.
وی با اشاره به ثبات قیمتها در بازار ارز طی ماههای گذشته، گفت: ۹۰ درصد شرایط موجود و افزایش نرخ ارز به دلیل تنش میان اسرائیل و جنبش حماس است و این جو روانی در فضای مجازی باعث نوسان نرخ ارز بوده است.
معاون ارزی اسبق بانک مرکزی با تاکید بر کاهش نرخ ارز طی روزهای آتی گفت: در ماههای گذشته بانک مرکزی با اجرای سیاستهای تثبیت توانسته بود آرامش را به بازار ارز بازگرداند و ثبات خوبی به بازار داده بود و بیشک با برقراری آرامش دوباره در منطقه، نرخ ارز ثابت میشود.
چشم اندازی برای افزایش قیمت دلار نیست
مجیدرضا حریری، رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین هم هفته گذشته به خبرنگار ایرنا گفت: در ۶ ماه گذشته ثباتی در بازار ارز حاکم و اغلب قیمتها در بازارهای مالی تثبیت شده یا اینکه رو به پایین در حال حرکت است، به عبارتی با اجرای سیاست تثبیت توسط دولت و بانک مرکزی شاهد آرامش در بازارهای مالی مانند دلار، مسکن و خودرو هستیم.
وی بیان کرد: هرچند تعدادی از افراد فرصتطلب، مخالف سیاست تثبیت هستند اما اگر این سیاست ادامه پیدا کند، حتی شاهد کاهش تورم در بلندمدت نیز خواهیم بود.
رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین در مورد پیشبینی روند قیمتی دلار، تاکید کرد: با سیاستهای اعمال شده از سوی بانک مرکزی، چشم اندازی برای افزایش قیمت دلار نمیبینم. البته کشور ما در اواخر پاییز به صورت سنتی شاهد افزایش قیمت دلار است که اگر بانک مرکزی مراقب این موضوع باشد تا پایان سال علتی برای افزایش نرخ دلار وجود ندارد.
حریری در رابطه با اثر آزادسازی ۶ میلیارد دلار منابع ارزی ایران در کرهجنوبی بیان کرد: منابع آزاد شده در اختیار بانک مرکزی قرار میگیرد؛ بنابراین در این شرایط بانک مرکزی که نقش تنظیمگری در بازار ارز دارد، از قدرت مانور بیشتر برای اعمال سیاستهای مناسب ارزی برخوردار میشود که نمونه آن اتخاذ سیاست تثبیت است.
بازگشت قابل پیش بینی آرامش به بازار ارز
آلبرت بغزیان، اقتصاددان نیز در گفتوگو با خبرنگار ایرنا تاکید کرده بود که آزاد شدن داراییهای بلوکه شده، علاوه بر تقویت ذخایر ارزی کشور، به مدیریت بهتر بازار نیز کمک خواهد کرد؛ بدین ترتیب هیجان کاذب از بین خواهد رفت و بازار ارز به آرامش خواهد رسید.
وی با اشاره به افزایش نرخ ارز در هفته گذشته، گفت: سابقه تاریخی تغییرات نرخ ارز به کرات وجود داشته است که با تحولاتی مانند افزایش سفرهای خارجی، کریسمس و سال نو میلادی و حالا هم جنگ میان رژیم صهیونیستی و فلسطین بازار ارز تکان خورده است. اما باید تاکید کنم که به مراتب تغییرات نرخ ارز بسیار کمتر از رویدادهای گذشته بوده است؛ به طوری که اگر حوادث امروز فلسطین در دو سال گذشته روی می داد، نرخ ارز تا ۶۰ هزار تومان افزایش مییافت، ولی به دلیل مدیریت خوب بانک مرکزی، بازار ارز عکس العمل خاصی نشان نداده است. ضمن این که نرخ ارز مرکز مبادله ارز ارز و طلا نیز تغییری نکرده است.
این اقتصاددان تاکید کرد: باید توجه کرد که جنگ اسرائیل در داخل خاک ایران روی نداده و ایران متهم نشده و تحریمها نیز سنگینتر نشده است. بنابراین التهاب بازار ارز فروکش خواهد کرد و نرخ ارز به روند ثبات خود باز خواهد گشت و در بدترین شرایط نرخ ارز در کانالهای فعلی باقی خواهد ماند.
افت قیمت در بازار طلا با وجود افزایش چشمگیر نرخ طلای جهانی
محمد کشتی آرای فعال بازار طلا نیز درباره وضعیت قیمت سکه و طلا در هفته گذشته گفته بود: بهای انس جهانی طلا با توجه به تحولات خاورمیانه افزایش یافت و روز پنجشنبه به ۱۸۸۱ دلار رسیده بود که به طور متوسط ۴۹ دلار رشد هفتگی قیمت را ثبت کرد.
وی افزود: در نخستین روزهای هفته گذشته نرخ ارز سیر صعودی داشت و همزمان با این روند بهای انس جهانی نیز افزایش یافت و مجموع این دو عامل باعث رشد قیمت انواع سکه و طلا در بازار شد، البته در روزهای پایانی هفته رشد قیمتها تعدیل شد.
این فعال بازار طلا تاکید کرد: قیمت سکه طرح جدید در اواسط هفته تا ۳۲ میلیون تومان هم افزایش یافت، اما دوباره قیمت آن سه میلیون و ۲۰۰ هزار تومان تعدیل شد.
دست پر بانک مرکزی برای مدیریت بازار ارز
بررسی متغیرهای بنیادی و مؤثر بر بازار ارز نشان میدهد سیاستگذار پولی در یکی از بهترین دورههای خود از نظر دسترسی به منابع ارزی باکیفیت قرار دارد که با همین پشتوانه میتواند ضمن تأمین نیازهای واقعی کشور، بازار ارز را هم بهخوبی مدیریت کند.
فروش نفت کشور و وصول درآمدهای آن در دو سال اخیر جهش بسیار خوبی داشته که در چند سال گذشته بیسابقه است؛ با مجموع درآمد نفتی و غیرنفتی، تراز تجاری کشور بیش از ۲۰ میلیارد دلار مثبت میشود.
بر اساس این گزارش آزادسازی منابع بلوکه شده کشور در برخی از کشورها نیز با دپیلماسی اقتصادی دولت سیزدهم رخ داده به طوری که ۵.۵ میلیارد یورو منابع مسدودی در کره جنوبی و ۱.۷ میلیارد دلار دیگر از داراییهای کشور در کشور اروپایی لوکزامبورگ در اختیار بانک مرکزی ایران قرار گرفته است؛ همچنین علاوه بر موارد فوق، میتوان به در دسترس قرار گرفتن بیش از ۱۰ میلیارد دلار در عراق و همچنین مذاکرات در خصوص تامین منابع از طریق فاینانس با چین اشاره کرد.